نقش مادر در آموزش به کودک همچون نقش کوزه گر در شکل دهی به خاک کوزه گری است.
بیشترروشهای آموزشی بر این باورند که اگر درست انجام نشوند مؤثر نخواهند بود. مهم نیست که کودک را تا چه اندازه در معرض خواندن قراردهیم، مسلماً بیشتر از آنچه بخواهید میتواند یاد بگیرد. بنابراین این مسابقهایست که برنده آن شماخواهید بود واینکه چقدر بد بازی میکنید اهمیتی ندارد،شما تنها درصورتی نتیجهای نخواهید گرفت که آن را خیلی بد انجام داده باشید. هرچقدر بازی آموزش خواندن را با هوشیاری اجرا کنید کودکتان سریعتر و بهتر یاد میگیرد.
چنانچه بازی یادگیری خواندن درست انجام شود، هر دوی شما از آن لذت خواهید برد. این بازی در طول روز بیش از نیم ساعت وقت شما را نمیگیرد.
قبل از بحث درباره چگونگی آموزش خواندن، به بنیادیترین نکاتی که باید در مورد کودک به خاطر بسپاریم نگاهی بیاندازیم.
۱- کودک زیرپنج سال اطلاعات را با سرعت قابل توجهی دریافت کند. اگرکمتر از چهار سال باشد مؤثرتر و راحتتر خواهد بود، زیرسه سال خیلی مؤثرتر و راحتتر و زیردو سال راحتترین و مؤثرترین زمان خواهد بود.
۲- کودک زیرپنج سال اطلاعات را با سرعت قابل توجهی دریافت میکند.
۳- هر چه اطلاعات دریافتی کودک زیر پنج سال بیشتر باشد،قدرت نگهداری آن هم بیشتر میشود.
۴- کودک زیرپنج سال سرشار از انرژی است.
۵- کودک زیرپنج سال علاقه زیادی به یادگیری دارد.
۶- کودک زیرپنج سال خواندن را میآموزد و دوست دارد که آنرا بیاموزد.
۷- کودک زیرپنج سال میتواند یک زبان و یا هر تعداد زبانی که به وی آموزش داده میشود را به طور کامل فرا گیرد. کودک میتواند خواندن یک یا چند زبان را به همان اندازه که زبان گفتاری را میفهمد یاد بگیرد.
اصول آموزش
بهترین سن برای شروع یادگیری
این که آموزش خواندن در کودک باید از چه سنی شروع شود سوال مهمی است. چه زمانی کودک آمادگی یادگیری را دارد؟ وقتی مادری از متخصص رشد کودک پرسید: ازچه سنی باید آموزش به کودکش را شروع کند؟ متخصص از مادر پرسید: کودکتان کی به دنیا میآید؟ مادر جواب داد: او اکنون پنج ساله است. متخصص جواب داد: سریع به خانه بروید، پنج سال از بهترین سالهای زندگی فرزندتان را هدر دادهاید. بعد ازدو سالگی هر سال خواندن سختتر میشود. کودک پنج ساله خیلی آسانتر از کودک شش ساله یاد میگیرد. به همین ترتیب چهار سالگی راحتتر و حتی سه سالگی راحتترین سن برای یادگیری است.
چنانچه بخواهید کمترین زمان و انرژی را در آموزش خواندن به کودکتان صرف کنید، بهترین زمان شروع یک سالگی یا کمتراز آن است. حتی میتوانید آموزش را از بدو تولد آغاز کنید. در ضمن، صحبت کردن با کودک از زمان تولد باعث رشد مسیر شنیداری میشود. همچنین میتوانید مسیر دیداری کودک را با آموزش زبان از طریق چشم پرورش دهید.
دو نکته اساسی را در آموزش به کودکتان در نظر بگیرید:
۱- نگرش و رویکرد شما.
۲- اندازه و ترتیب خواندن.
نگرش و رویکرد والدین:
یادگیری بزرگترین تجربه زندگی و همچنین امری جذاب، حیاتی، غیر قابل اجتناب و علاوه بر این، فوقالعادهترین و هیجان انگیزترین بازی زندگی است. کودک نیز این را باور دارد مگر اینکه والدینش متقاعدش کنند که چنین چیزی درست نیست. مهمترین قانون این است که والدین و کودک هر دو با خوشحالی به یادگیری خواندن بپردازند. والدین نباید فراموش کنند که یادگیری هیجان انگیزترین بازی در تمام زندگی است نه کاراجباری که باید انجام شود. یادگیری همانند یک پاداش است نه تنبیه. یادگیری نوعی تفریح است نه کار سخت روزانه. یادگیری امتیاز ویژه است که نباید آن را نادیده گرفت. پدران و مادران باید به این امر واقف باشند و کاری نکنند که این رویکرد طبیعی در کودک از بین برود.
قانون مطمئنی که نباید آن را فراموش کرد این است که:
چنانچه هنگام آموزش احساس کردید زمان خوبی را با کودکتان سپری نمیکنید آنرا متوقف کنید.احتمالاً یک جای کارتان اشتباه است.
بهترین زمان آموزش
این بازی زمانی باید انجام شود که مادر و کودک هر دو خوشحال و در شرایط خوبی باشند. چنانچه کودک عصبی، خسته و گرسنه است یا اگر مادر بداخلاق و ناخوش است زمان مناسبی برای اجرای برنامه خواندن نیست. در چنین شرایطی، انجام ندادن بازی خواندن بهترین کار است. هر مادر و کودکی روزهایی را که امور بر وفق مراد نیست تجربه میکنند. مادر عاقل در چنین روزهایی برنامه خواندن را کنار میگذارد و میداند که روزهای شاد زیادی درانتظار آنها ست و این خوشحالی با انتخاب لحظهها و فرصتهای مناسب افزایش مییابد. زمانی که کودک خسته، گرسنه یا ناراحت است هرگزچیزی را به او آموزش ندهید. ببینید چه چیزی کودک را آزارمیدهد و آن را کنترل کنید. بعد از آن میتوانید با شادی به آموزش خواندن بپردازید و لحظات خوبی را با هم داشته باشید.
مناسبترین مدت
مدت بازی باید کوتاه باشد. ابتدا با سه بار در روز شروع کنید و هر دفعه فقط چند ثانیه طول بکشد. برای تشخیص این که هر دفعه از یادگیری چه موقع به پایان برسد، والدین باید دوراندیشی خوبی داشته باشند. همیشه قبل از اینکه کودک بخواهد بازی را متوقف کند شما بازی را به پایان برسانید. والدین باید قبل از اینکه کودک به چیز دیگری فکر کند بازی را متوقف کنند. چنانچه پدران و مادران به این امر توجه داشته باشند،این کودک است که بازی خواندن را از والدینش درخواست میکند و تمایل طبیعی کودک برای یادگیری پرورش مییابد.
منبع: “کتاب چگونه به کودک خود خواندن بیاموزیم نوشته گلن دومن”
با تشکر از سایت کودک سالم